Gospodarka

Słabnąca kondycja niemieckiej gospodarki to o wiele poważniejsze zagrożenie dla polskiego przemysłu i eksportu niż rosyjskie embargo. Do Rosji trafia bowiem 5 proc. naszego eksportu, do Niemiec – jedna czwarta. Pomóc może EBC i osłabiające się euro.

Budżet państwa nie powinien ponieść żadnych strat w związku ze spóźnioną publikacją nowelizacji ustawy o CIT zapobiegającej wyprowadzaniu zysków do rajów podatkowych. Jeśli ustawę uda się uchwalić raz jeszcze do końca listopada, może ona wejść w życie w planowanym pierwotnie terminie 1 stycznia 2015 r. Przedsiębiorcy nie powinni odczuć skróconego okresu vacatio legis, bo już teraz znają treść przepisów.

Wygaszenie programu skupu aktywów przez Fed na najbliższym posiedzeniu pod koniec października jest niemal pewne. Większą niewiadomą jest jednak to, kiedy Rezerwa Federalna zacznie podwyższać stopy procentowe w USA. Zdaniem Jakuba Borowskiego pierwsza podwyżka nastąpi w połowie przyszłego roku, ale wcześniej należy się spodziewać zmian w komunikatach Fed, który zapowie w nich bardziej elastyczną politykę pieniężną. Ujawniony wczoraj wieczorem zapis z wrześniowego posiedzenia miał jeszcze gołębi wydźwięk.

Trudna sytuacja na Wschodzie powoduje, że eksporterzy szukają nowych rynków zbytu, również tak egzotycznych, jak Malediwy czy Belize. Prawie co piąta firma deklaruje, że w decyzji o podjęciu współpracy z zagranicznym partnerem mogłoby pomóc sprawdzenie jego wiarygodności i wypłacalności.

Nowelizacja ustawy o zamówieniach publicznych, która wchodzi w życie 19 października, wymusza na zamawiających bardziej świadomy wybór. Może to spowodować większą efektywność finansową i lepsze wykorzystywanie dotacji unijnych. Nowa ustawa nie wpłynie jednak znacząco na mniejsze roszczenia wykonawców. Obecnie według Polskiego Związku Pracodawców Budownictwa ich wartość wynosi ponad 11 mld zł, szacuje się jednak, że do końca 2015 roku będzie to już ok. 16 mld zł.

Ceny w Polsce nie rosną, a gospodarka słabnie. Większość ekonomistów spodziewa się więc, że na rozpoczętym 7 października posiedzeniu Rada Polityki Pieniężnej zdecyduje się na obniżenie stóp procentowych. Niewielu jednak oczekuje, by skala tej obniżki przekroczyła 25 punktów bazowych.

Obniżka stóp procentowych w październiku jest przez większość uczestników rynku uważana za niemal pewną. Zdaniem Jakuba Borowskiego, głównego ekonomisty Crédit Agricole, rynek czekają dwie obniżki, mniejsza w październiku i większa w listopadzie. W sumie będzie to cięcie o 75 punktów bazowych. Takie ruchy Rady nie wpłyną na notowania złotego, którymi zachwiać mogłaby tylko zmiana polityki pieniężnej amerykańskiego Fedu. Jest ona jednak bardzo mało prawdopodobna.

Ostatnie informacje o kondycji przemysłu i prognozach dla gospodarki Niemiec sprawiają, że polscy eksporterzy mogą się zacząć obawiać o trwałość kontraktów z odbiorcami na tym rynku. Sytuacja jest trudna w całej strefie euro, do tego dochodzą problemy na Wschodzie. Mimo to eksport ma przed sobą lepsze widoki niż handel wewnętrzny – ocenia Michał Burek, ekonomista Raiffeisen Polbank.

Od początku tego roku Eurocash i Emperia straciły ponad 30 proc. rynkowej wartości. Pogłębienie deflacji w polskiej gospodarce i rosnąca presja konkurencyjna mogą doprowadzić do jeszcze głębszej przeceny spółek zajmujących się sprzedażą i dystrybucją żywności. Okazji inwestycyjnych należy szukać przede wszystkim wśród mniejszych detalistów, którzy przeprowadzili restrukturyzację i nie mają ekspozycji na ceny produktów rolnych i spożywczych.

Na dzisiejszym posiedzeniu Europejski Bank Centralny ogłosi prawdopodobnie szczegóły programu skupu walorów ABS. Ma to poprawić płynność finansową europejskich banków. Stymulacja europejskiej gospodarki jest potrzebna, bo słabe wyniki wskaźników PMI notuje zarówno cała strefa euro, jak i wiodąca gospodarka Niemiec. Komunikat powinien wpłynąć na umocnienie złotego wobec euro.

Rok 2015 może być przełomowy dla polskiego rynku obligacji korporacyjnych – Sejm pracuje nad nowelizacją ustawy, która ma znieść bariery jego rozwoju. Część obowiązujących obecnie przepisów została uchwalona jeszcze w 1989 r., w innej rzeczywistości gospodarczej. Wskutek zaniechań kolejnych rządów firmy wciąż muszą płacić wyższe odsetki za emitowanie długu lub zaciąganie kredytów w bankach, co hamuje rozwój gospodarki.

Słabsza kondycja polskiego przemysłu odbije się w kolejnych miesiącach na rynku pracy. Indeks PMI za wrzesień, choć nieco lepszy od oczekiwanego, wciąż pozostaje poniżej 50 pkt, co oznacza spowolnienie. Producenci nie mają co liczyć na wzrost sprzedaży, a więc coraz częściej nie są stanie utrzymać bieżącego zatrudnienia, a jeszcze trudniej tworzyć im nowe miejsca pracy. Sytuacji nie poprawia ani zatrzymanie inwestycji mimo bardzo korzystnych warunków finansowania, ani rosyjskie embargo. Pewną szansę stworzą unijne środki z nowej perspektywy budżetowej, ale na ich efekty trzeba będzie poczekać jeszcze przynajmniej kilka miesięcy.

Polska wciąż zbyt wolno goni bogatsze kraje Zachodu, wciąż zarabiamy czterokrotnie mniej – uważa prezes fundacji Pomyśl o Przyszłości Ryszard Florek. Jednym z powodów jest świadomość społeczeństwa polskiego, w dużej mierze wychowywanego w komunizmie. Innym – niektóre unijne reguły, które – według Florka – działają na korzyść zamożniejszych państw.

Spółki spożywcze z GPW prowadzą ambitne programy inwestycyjne, które w perspektywie 2-3 lat przełożą się na wzrost ich wartości. Obecnie branża jest w niełasce inwestorów, głównie ze względu na sytuację za wschodnią granicą oraz stagnację konsumpcji w Polsce. W rezultacie polskie spółki są tańsze od zagranicznych konkurentów nawet o 40 proc., a tak głęboka przecena nie znajduje uzasadnienia w czynnikach fundamentalnych.

Produkujący tworzywa sztuczne firma Izo-Blok korzysta na ożywieniu w europejskim przemyśle motoryzacyjnym. Spółka uruchamia produkcję w trzecim zakładzie w Chorzowie i szuka możliwości przejęć m.in. w Czechach i Niemczech. Do końca roku Izo-Blok ma przejść z NewConnect na rynek główny GPW, co ułatwi sfinansowanie ewentualnych akwizycji.