Gospodarka

Wiedza finansowa Polaków w porównaniu do krajów starej Europy, wciąż jest na niskim poziomie. Potwierdzeniem tego jest niski poziom ubankowienia i mniejsza liczba rachunków bankowych i kart płatniczych na jednego mieszkańca. ObserwatorFinansowy.pl, serwis należący do Narodowego Banku Polskiego, podejmuje działania mające zwiększyć świadomość ekonomiczną Polaków. Temu ma służyć m.in. organizowany już po raz piąty konkurs „Gdyby to zależało ode mnie, to...”.

Do połowy 2017 roku powstać ma holding spółek z udziałem Skarbu Państwa. W skład grupy miałyby wejść m.in. PZU, PKO BP, Grupa Azoty, PLL LOT oraz KGHM, a rolą rządu byłoby sprawowanie kontroli właścicielskiej nad ich pracą. W ocenie Jarosława Janeckiego z Société Générale jest to dobry pomysł, choć jego dokładna ocena wymaga większej liczby szczegółów ze strony ministerstwa skarbu. Przy tworzeniu nowego podmiotu rząd mógłby bazować na przykładach z Niemiec.

Najważniejsza będzie dyskusja o utrzymaniu sankcji gospodarczych wobec Rosji – mówi o trwającym szczycie G7 Piotr Szulec, dyrektor ds. komunikacji inwestycyjnej Pioneer Pekao Investments. Jego zdaniem z punktu widzenia Unii Europejskiej to kluczowa kwestia. Głównymi tematami przywódców USA, Japonii, Niemiec, Wielkiej Brytanii, Francji, Włoch i Kanady są m.in. znalezienie sposobów na pobudzenie światowej gospodarki, walka z terroryzmem czy przeciwdziałanie unikaniu płacenia podatków. Rynki finansowe liczą na mocne zobowiązania grupy G7. Eksperci uważają, że oczekiwania mogą być jednak na wyrost.

Zgodnie z rządowym Planem na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju ważną rolę w gospodarce mają odgrywać czempiony, czyli silne, krajowe przedsiębiorstwa, które są konkurencyjne za granicą. Zdaniem prof. Jerzego Buzka to trend, który widać w wielu europejskich krajach. Dodaje jednak, że nawet jeśli firma świetnie sobie radzi lokalnie, nie oznacza to, że poradzi sobie z konkurencją w UE. Wiele firm odkryło, że wzmocnieniem może być umiędzynarodowienie.

Gospodarka niemiecka stoi na progu ożywienia, oceniają eksperci. Ich zdaniem potwierdzają to ostatnie dane. W pierwszym kwartale 2016 r. niemiecka gospodarka, głównie za sprawą inwestycji, wzrosła o 0,7 proc. i był to najsilniejszy progres od przeszło dwóch lat. Indeks Ifo obrazujący nastroje przedsiębiorców za Odrą jest na najwyższym poziomie w tym roku. Również zamówienia w przemyśle u naszych zachodnich sąsiadów rosną. W ubiegłym roku udział Niemiec w polskim eksporcie przekroczył 27 proc., więc na przyśpieszeniu za zachodnią granicą skorzystają także polskie przedsiębiorstwa.

Ekonomiści są zgodni, że nowo mianowana Rada Polityki Pieniężnej nie zmieni stóp procentowych w najbliższych miesiącach. Raczej skłaniają się do przekonania, że pierwszą zmianą będzie podwyżka, ale nastąpi ona najwcześniej w przyszłym roku. Zdaniem prof. Leszka Balcerowicza, który szefował Radzie w latach 2001–2007, na razie nie ma miejsca na kolejne obniżki stóp proc.

Kondycja polskich finansów publicznych może ulec pogorszeniu, jeśli wiek emerytalny w Polsce zostanie obniżony, a kwota wolna od podatku podniesiona – ocenia Bank Światowy. Budżet wspierać będzie natomiast wysokie tempo wzrostu gospodarczego, które do końca 2018 roku utrzyma się w okolicach 3,5 proc. rocznie.

W ciągu najbliższego roku dolar będzie się umacniał, choć wolniej niż oczekiwano jeszcze kilka miesięcy temu. Do połowy przyszłego roku możliwe jest osiągnięcie parytetu wobec euro – prognozuje dr Andrzej Kurnicki. Oznaczałoby to umocnienie amerykańskiej waluty o 15 procent. Dolar podobne zyski może zanotować także w stosunku do innych walut. Wzrosty może hamować natomiast wolniejsze niż zapowiadano jeszcze kilka miesięcy temu tempo podnoszenia stóp procentowych za oceanem.

Od połowy roku, gdy środki z programu „Rodzina 500 plus” znajdą się na dużą skalę w kieszeniach Polaków, tempo wzrostu gospodarczego powinno przyspieszyć. W efekcie w tym roku można się spodziewać wzrostu PKB o 0,2–0,3 pkt proc. wyższego niż w 2015 roku. Eksperci zaznaczają, że jedyne, czego nie uda się osiągnąć, to założonego w ustawie budżetowej tempa inflacji. Dzięki spadkowi cen realne dochody Polaków jednak wzrosną.

W 2016 roku polska gospodarka będzie rosnąć w tempie 3,3–3,7 proc. – prognozuje prof. Krzysztof Opolski z Uniwersytetu Warszawskiego. Jego zdaniem obecnie największym czynnikiem ryzyka jest ewentualne wyjście Wielkiej Brytanii z UE, a także widmo głębszego spowolnienia w Chinach. Brexit spowodowałby prawdopodobnie spadek aktywności handlowej wewnątrz wspólnoty, a także znacząco uszczuplił unijny budżet. Wzmocniłby także nastroje separatystyczne w innych krajach członkowskich.

Bank Centralny, a zwłaszcza RPP, mają za zadanie pilnowanie stabilności złotego i utrzymywanie w ryzach inflacji. Zdaniem prof. Grażyny Ancyparowicz, członkini nowej Rady Polityki Pieniężnej, takie podejście Rady Trzeciej Kadencji zapewniło Polsce stabilny rozwój mimo globalnych perturbacji. Ekonomistka uważa jednak, że powinno się dążyć do przyspieszenia wzrostu gospodarczego o 1 pkt proc. Jej zdaniem plan rozwoju premiera Morawieckiego nie powinien postawić przed RPP zadań kłócących się z jej podstawowymi celami.

Po decyzji agencji ratingowej Moody's, która zamiast spodziewanej obniżki ratingu Polski zrewidowała w dół tylko jego perspektywę, złoty umocnił się do głównych walut, a rentowności obligacji na rynku wtórnym lekko spadły. Zdaniem Marty Petki-Zagajewskiej, głównej ekonomistki Raiffeisen Polbanku, jeśli Polska nie umocni swojej wiarygodności, to obniżka ratingu prędzej czy później nastąpi. A to oznaczać będzie słabszego złotego i droższy dług.

Po aferach WikiLeaks i ostatnio Panama Papers, po kryzysie finansowym spowodowanym zachłannością instytucji inwestycyjnych i działaniem piramid finansowych wiele firm zaczęło inwestować w działania na rzecz własnych pracowników, lokalnych społeczności oraz w nagłośnienie tych działań. Jak mówi guru tematu Chris Lowney, który w tym miesiącu odwiedził Polskę, etyka w biznesie summa summarum się opłaca, choć nie zawsze przynosi zysk w krótkim terminie.

Niecały miesiąc pozostał do końca kadencji prezesa Narodowego Banku Polskiego prof. Marka Belki. Rynek dobrze ocenia kandydaturę Adama Glapińskiego, wysuniętą przez prezydenta Dudę. Zdaniem dra Andrzeja Kurnickiego z Uczelni Łazarskiego polscy ekonomiści związani z NBP dotychczas zbyt mało angażowali się w sprawy międzynarodowe.

W najbliższych miesiącach ropa kosztować będzie 35–50 dolarów za baryłkę, uważa Piotr Bujak, szef Zespołu Analiz Makroekonomicznych PKO Banku Polskiego. To zasługa uspokojenia sytuacji na rynkach wschodzących, zwłaszcza w Chinach. Dzięki niemu inwestorzy śmielej inwestują w bardziej ryzykowne instrumenty. Z tego powodu nie można już również liczyć na dalsze wzrosty na rynku złota.