Energetyka

Szybki wzrost kosztów wydobycia węgla w Polsce połączony z trwałym załamaniem cen tego surowca na rynku sprawiły, że wiele polskich kopalni jest obecnie trwale nierentownych. Niższe ceny węgla oznaczają dla polskiego górnictwa cięcie kosztów, likwidację zadłużonych kopalń lub restrukturyzację spółek górniczych poprzez wygaszanie najmniej rentownych kopalni – ocenia Aleksander Śniegocki z WiseEuropa.

Ukończenie prac nad strategią jest jednym z priorytetów Enei na najbliższe tygodnie. Spółka weryfikuje różne metody pozyskiwania energii z węgla, łącznie z inwestycjami w czyste technologie węglowe, które pomogą zwiększyć efektywność krajowej energetyki i jednocześnie zmniejszyć obciążenie dla środowiska. W I półroczu mimo trudnego rynku Grupa Enea zwiększyła przychody o jedną piątą, a zysk netto – o blisko 13 proc. Dobre wyniki osiągnęła również należąca do grupy od ponad pół roku LW Bogdanka.

W lipcu ceny energii elektrycznej wzrosły o 0,4 proc. To efekt wprowadzenia opłaty OZE, która ma sfinansować nowy system wsparcia dla tych źródeł. Mimo to ceny prądu były niższe o 1,5 proc. niż rok temu. W dłuższej perspektywie podwyżki cen są jednak nieuniknione – podkreśla Aleksander Śniegocki z WiseEuropa. W ten sposób trzeba sfinansować inwestycje w nowe elektrownie, które są konieczne do tego, by utrzymać stabilności dostaw.

Jeszcze w 2012 roku chińskie moduły fotowoltaiczne stanowiły 91 proc. sprzedaży w Polsce. Dziś ten odsetek spadł do 21 proc., podczas gdy udział polskich produktów wzrósł z 2 proc. do 17 proc., mimo że ich cena jest wyższa – wynika z raportu Instytutu Energetyki Odnawialnej. Branża związana z fotowoltaiką mogłaby się prężnie rozwijać, bo energetyka odnawialna ma zyskiwać dzięki rosnącym cenom energii. Wiele zależy jednak od decyzji polityków.

Na koniec 2015 roku całkowita moc zainstalowanych systemów fotowoltaicznych sięgnęła 120 MW. Z tego mikroinstalacje stanowią już ok. 26 proc. Duża konkurencja i rozwój technologii sprawiają, że ceny paneli fotowoltaicznych spadły o 15 proc. w porównaniu do 2012 roku. Mimo to w fotowoltaice Polska plasuje się na końcu Europy. Moce produkcyjne wykorzystujemy w zaledwie 10 proc. – wynika z raportu Instytutu Energetyki Odnawialnej.

Zdaniem ekspertów w drugiej połowie roku powinien rosnąć popyt na ropę naftową w Chinach. Na notowania surowca wpływać też będzie malejąca produkcja krajów spoza OPEC. Zdaniem Andrzeja Kiedrowicza z KOI Capital cena ropy w najbliższych miesiącach może dojść do 60 dol. za baryłkę.

Wiele gałęzi krajowej gospodarki znajduje się na ścieżce dynamicznego wzrostu, dlatego rośnie zapotrzebowanie przedsiębiorstw na certyfikaty, które poświadczają jakość produktów i usług, a tym samym pozwalają wyróżnić się na rynku. W wielu segmentach dostępne są jedynie certyfikaty ogólnoeuropejskie czy światowe, więc firmy z branży pracują nad takimi normami wewnątrz kraju.

Inwestycje w energetykę rozproszoną są konieczne, aby zwiększyć bezpieczeństwo energetyczne Polski – przekonuje ekspert Venture Investors. Niewielkie elektrownie, rozwój OZE i energetyki prosumenckiej zmniejszą ryzyko blackoutu. Przyszłością może się okazać trigeneracja, czyli instalacja wytwarzająca równocześnie prąd, ciepło oraz chłód. Większe bezpieczeństwo mogłaby też zapewnić elektrownia atomowa. W Polsce brakuje jednak regulacji prawnych, które umożliwiałaby funkcjonowanie energetyki atomowej i realizowanie inwestycji.

Po ogłoszeniu wyników referendum w sprawie wystąpienia Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej ceny gazu ziemnego były stabilne i najbardziej zależały od wahań wartości funta. W dłuższej perspektywie jednak największy wpływ ma na nie aktualna podaż i popyt. Firmy mogą zabezpieczyć się przez gwałtownymi zmianami wartości błękitnego paliwa, gwarantując sobie bezpieczeństwo energetyczne.

Obecnie 250 krajowych przedsiębiorstw, które wytwarzają urządzenia dla energetyki odnawialnej i eksportuje, bardzo rozwinęło działalność w ostatnich latach. Wdrożenie nowelizacji ustawy o OZE w kształcie przygotowanym przez Ministerstwo Energetyki grozi im bankructwem, a gospodarce – utratą szans na powstanie 70 tys. nowych miejsc pracy. Cofa także Polskę na pozycję importera takich urządzeń. Branża zabiega o wsparcie wicepremiera Mateusza Morawieckiego.

Sejm przyjął poprawki Senatu wprowadzone do nowelizacji ustawy o odnawialnych źródłach energii i teraz czeka ona na podpis prezydenta. Opozycja i część ekspertów nazywają nowe przepisy antyprosumenckimi. Chodzi o brak mechanizmu taryf gwarantowanych, który miał umożliwić rozwój przydomowych mikroinstalacji. To uderza nie tylko w osoby mniej zamożne, które chciałyby w takich instalacjach wytwarzać energię, lecz także w krajowe firmy, które produkują urządzenia dla mikroenergetyki – podkreślają przedstawiciele Greenpeace.

Od dołka w połowie lutego ceny węgla systematycznie rosną, ostatnio oscylując w okolicach 50 dolarów za tonę. Ceny węgla wprawdzie zmieniają się cyklicznie, ale szefostwo firmy Kopex SA przyznaje, że na ostatnie spadki cen spółka nie była przygotowana. To ma się zmienić, bo Kopex w ramach restrukturyzacji chce uelastycznić swoją strukturę kosztową.

Zgodnie ze zobowiązaniami wobec UE Polska powinna do 2020 roku osiągnąć 15 proc. udziału odnawialnych źródeł w miksie energetycznym. – To wymaga inwestycji rzędu 66 mld zł – podkreśla Grzegorz Wiśniewski, prezes Instytutu Energetyki Odnawialnej. Stworzyłoby to ogromny rynek dla rozwijających się firm instalacyjnych, dystrybucyjnych, a przede wszystkim dla producentów urządzeń. Krajowy rynek energii odnawialnej ma jednak poważne problemy.

Grupa budowlana AWBUD liczy na napływ środków w ramach nowej perspektywy unijnej i pojawienie się kolejnych przetargów związanych z branżą ekologii. Zarząd spółki spodziewa się, że nastąpi to już w III–IV kwartale 2016 roku. Istotnym obszarem działalności pozostają przedsięwzięcia związane m.in. z utylizacją odpadów oraz oczyszczaniem ścieków. Oprócz tego spółka świadczy także usługi generalnego wykonawstwa dla projektów dotyczących budownictwa komercyjnego, przemysłowego, ekologicznego oraz z zakresu rewitalizacji.

PKP Energetyka zarządza istotną częścią infrastruktury kolejowej, również tą krytyczną. Prywatyzacja spółki stawia więc ją i Skarb Państwa w szczególnej sytuacji. Przedstawiciele rządu podkreślają, że pozostawanie spółki w rękach prywatnego inwestora nie zabezpiecza wystarczająco interesów państwa. – CVC i Skarb Państwa powinny usiąść do rozmów i wypracować jakieś rozwiązanie w tym zakresie – uważa Dominik Smyrgała, ekspert z Collegium Civitas i fundacji FIBRE.