Obligacje

O blisko 9 mld zł wzrosła od początku roku wartość krajowego rynku obligacji nieskarbowych, która pod koniec lipca br. wyniosła ok. 155 mld zł. Zdaniem Mirosława Dudzińskiego, dyrektora regionalnego agencji ratingowej Fitch Ratings, tak dynamiczny wzrost wartości i liczby emisji może wynikać z wprowadzenia przez rząd podatku od instytucji finansowych, który spowodował, że dla wielu przedsiębiorstw kredyt bankowy stał się zbyt drogi.

Trzeci, ostatecznie likwidujący OFE etap reformy emerytalnej, zapowiedziany na razie przez rząd, może zagrozić apetytom inwestorów na kupowanie papierów firm. Największym zagrożeniem i niewiadomą jest kształt transferu środków do funduszu rezerw demograficznych i refinansowania obligacji, które już są wyemitowane, a które są w portfelach OFE. Obecnie rynek długu korporacyjnego dynamicznie rośnie.

Najwyższy nominalnie deficyt w historii, jaki zaplanował rząd w przyjętym przez siebie projekcie i rosnący deficyt sektora finansów publicznych, spowodują szybsze narastanie długu publicznego i zwiększy jego koszty. Jak zauważa główny ekonomista FOR szczególnie niebezpieczne dla finansów publicznych są zapowiedzi obniżenia wieku emerytalnego.

Po spotkaniu bankierów centralnych w Jackson Hole podwyżka stóp procentowych w tym roku wydaje się bardziej prawdopodobna niż przed nim. Wbrew wcześniejszemu przekonaniu, nie jest wykluczona nawet już we wrześniu. Zdaniem Romana Przasnyskiego z Gerda Broker w dłuższej perspektywie nie będzie to miało większego wpływu na polską gospodarkę, ale krótkoterminowo może spowodować spadki na GPW i wzrost rentowności polskich obligacji.

Udział zagranicznych inwestorów w rynku krajowego długu pod koniec czerwca wyniósł 35,5 proc. i był wyższy o 0,5 proc. niż w maju. Na rynku akcji odpowiadali oni natomiast za przeszło połowę obrotów. Zdaniem Bartosza Krzesiaka z Navigator Capital Group rynkowi najbardziej szkodzi obecnie niepewność dotycząca zarówno krajowego, jak i międzynarodowego otoczenia politycznego, prawnego oraz finansowego. Czynnikami ryzyka pozostają brexit, Turcja oraz sytuacja w Polsce.

Po II kwartale roku wartość polskiego rynku papierów nieskarbowych sięgnęła niemal 154 mld zł. Najmocniej w II kwartale wrosła wartość obligacji firm, banków i wreszcie samorządów. Według Fitch Polska wiele czynników powoduje, że rynek tych instrumentów nadal będzie rósł w szybkim tempie.

Malborska Organika, czołowy producent i przetwórca pianki poliuretanowej w Europie Centralnej i Wschodniej, w pierwszych miesiącach tego roku zwiększyła sprzedaż o przeszło 15 proc. i podwoiła wynik operacyjny. Spółka zapowiada dalsze akwizycje, najchętniej w promieniu 300–400 kilometrów od istniejących zakładów, oraz dywersyfikację odbiorców.

Skala i gwałtowność kryzysu finansowego, który wybuchł przed niespełna dekadą skłoniły największe banki centralne do podjęcia radykalnych kroków, takich jak bardzo niskie czy wręcz ujemne stopy procentowe i pompowanie pieniędzy w system bankowy na tanie pożyczki inwestycyjne. Według byłego członka RPP Andrzeja Rzońcy, choć działania okazały się skuteczne w gaszeniu pożaru, to teraz trudno powrócić na utarte tory. Zwłaszcza że taka polityka negatywnie odbija się na stopniu innowacyjności firm oraz przyczynia się do radykalizacji nastrojów społecznych.

Problemem światowej gospodarki jest rosnący dług. Zdaniem byłego członka RPP od przyszłego roku może to zacząć powodować kryzysy finansowe w różnych częściach globu, co będzie się odbijać także na polskiej gospodarce. Tymczasem w przeciwieństwie do czasów sprzed dekady w razie zawirowań będzie ona bezbronna, bo słaby złoty nie daje dziś możliwości amortyzacji wstrząsów.

Pod względem wartości nowych emisji na rynku nieskarbowych obligacji korporacyjnych ten rok będzie rekordowy, bo sprzedaż prawdopodobnie przekroczy 20 mld zł. Tylko w drugim kwartale br. wyniosła 5,76 mld zł, a od początku roku – blisko 11 mld zł. Najbardziej aktywne tradycyjnie były firmy deweloperskie, ale o pieniądze inwestorów coraz agresywniej zabiegają także spółki windykacyjne.

Zaproponowane przez ministra rozwoju Mateusza Morawieckiego zastąpienie OFE przez konta emerytalne oraz Fundusz Rezerwy Demograficznej teoretycznie mogą dać impuls do wzrostów polskiej giełdzie. Mają bowiem oznaczać inwestycje w akcje i obligacje korporacyjne. Plan wicepremiera obarczony jest jednak ryzykiem, czy kolejne miliardy złotych nie znikną w dziurze budżetowej.

Na obligacjach spółek można zarobić, ale trzeba starannie dobierać spółki do portfela i czuwać nad przebiegiem inwestycji. Jeszcze bardziej ryzykownym wyborem są akcje. Zdaniem prezes GoTFI w każdym przypadku należy unikać walorów banków, dobrym wyborem mogą natomiast być papiery firm budowlanych lub eksportowych, pod warunkiem że nie są już bardzo drogie.

Minihossa na polskich dziesięcioletnich papierach skarbowych, z którą mieliśmy do czynienia w ostatnim czasie, świadczy o powrocie do normalności – uważa Jarosław Niedzielewski, dyrektor w departamencie inwestycji Investors TFI. Ekspert przypomina, że oprocentowanie polskich obligacji w ciągu ostatniego roku w zasadzie się nie zmieniło. Dodaje, że zarówno na krajowym rynku obligacji, jak i na walutowym w najbliższych tygodniach sytuacja powinna być stabilna.

Sytuacja Grupy Archicom, największej spółki deweloperskiej w stolicy Dolnego Śląska, jest bardzo dobra. Przedsiębiorstwo nie ma prawie zadłużenia, a ubiegłoroczny zysk był o około 14 proc. wyższy niż w 2014 roku. W przyszłym roku firma planuje oddanie do użytku od 750 do 800 mieszkań, to o przeszło jedną piątą więcej niż w br.

Brexit w niewielkim stopniu wpłynął na polski rynek finansowy. Rentowność 10-letnich obligacji wynosi 3,26 i jak oceniają eksperci, nie należy się spodziewać ich wyprzedaży. Złoty, który osłabił się po wynikach referendum, powoli się stabilizuje. Większy wpływ na kursy walut i rentowność obligacji w dalszej perspektywie będą mieć wewnętrzne decyzje Polski, m.in. o przewalutowaniu kredytów czy ewentualnej likwidacji OFE.